Zawór EGR

Zastosowanie układów EGR

System recyrkulacji spalin EGR jest jednym z układów stosowanych w nowoczesnych silnikach spalinowych. Jego celem jest ograniczenie emisji tlenków azotu (NOx) oraz utlenianie pozostałych w spalinach niespalonych węglowodorów (HC) a także lepsze wykorzystanie energii dostępnej w benzynie lub oleju napędowym. Dzieje się to dzięki obniżeniu ilości tlenu dostępnego w mieszance powietrznej, co skutkuje obniżeniem temperatury spalania poprawiając parametry spalania. Niższa temperatura spalania zapobiega tzw. spalaniu stukowemu (detonacjom), co w silnikach benzynowych wpływa na zwiększenie momentu napędowego, a w silnikach z zapłonem samoczynnym redukuje stukanie na biegu jałowym.

Możliwe rozwiązania mechaniczne

Istnieją różne możliwe rozwiązania mechaniczne układów. Pierwsze systemy EGR były bardzo proste polegały na przekierowaniu części strumienia z kolektora wylotowego do kolektora ssącego. Innym rozwiązaniem jest wykorzystanie recyrkulacji wewnętrznej. Polega ono na mechanicznym opóźnieniu zamknięcia zaworów wylotowych w trakcie suwu ssania. Rozwiązanie to powoduje pozostawienie części spalin w komorze spalania, jednakże wymaga zastosowania skomplikowanych rozwiązań konstrukcyjnych układu rozrządu. Układ wewnętrzny jest mniej wydajny i jest stosowany jedynie w uzasadnionych przypadkach oraz wybranych modelach silników. Obecnie najczęściej stosowanym wariantem jest układ zewnętrzny układ recyrkulacji, spaliny pobierane są z kolektora wylotowego, a następnie kierowane do układu ssącego. Za odpowiednie dawkowanie ilości odpowiedzialny jest zawór recyrkulacji EGR. Nowoczesne zawory wyposażone są w czujnik temperatury oraz układy określające ich stopień otwarcia. Działanie EGR jest różne w silnikach benzynowych i silnikach o zapłonie samoczynnym. W silnikach benzynowych zawór jest zamknięty podczas pracy na biegu jałowym oraz przy pełnym otwarciu przepustnicy. Spaliny dozuje się przy niskich i średnich obciążeniach w proporcji od 5-10 % objętości zasysanego powietrza. W silnikach wysokoprężnych zawór EGR jest otwarty na biegu jałowym i może dostarczać spaliny stanowiące nawet 50 % objętości zasysanego powietrza. W miarę wzrostu obciążenia silnika domieszka spalin zmniejsza się, aż do całkowitego zamknięcia zaworu. Recyrkulacja jest wyłączana podczas rozruchu i nagrzewania silnika, a także podczas jego pracy przy bardzo niskich ciśnieniach atmosferycznych.

Niedomagania i naprawa zaworów EGR

Największym problemem powodującym niedomagania układu jest odkładanie się sadzy. Prowadzi to do opóźnionej reakcji zaworu na sygnały sterujące a w kolejnym etapie do całkowitego zablokowania zaworu. Zablokowanie w pozycji otwartej powoduje w silnikach benzynowych nieprawidłową pracę na biegu jałowym, a w silnikach Diesla ogólne obniżenie mocy oraz ewentualne zwiększone zadymienie spalin. Zablokowanie w pozycji zamkniętej jest przyczyną spalania stukowego w silnikach o zapłonie samoczynnym pracujących na biegu jałowym oraz wzrost zużycia paliwa w silnikach benzynowych. W przypadku ograniczonej reakcji zaworu pojawiają się zmienne objawy, co powoduje problemy podczas identyfikacji usterki.

Z uwagi na gromadzące się zanieczyszczenia warto wykonywać okresowe przeglądy instalacji EGR. Większość pojazdów, wyposażonych w EGR sygnalizuje jego uszkodzenie poprzez zapalenie kontrolki serwisowej, a także rejestrację kodów błędów. Aby przywrócić poprzednią sprawność napędu a jednocześnie przywrócić poprzednie normy emisji spalin konieczna jest wymiana lub regeneracja zaworu.  Z uwagi na wysoki koszt nowego elementu warto skorzystać z usług specjalistycznego warsztatu zajmującego się regeneracją i diagnostyką systemów recyrkulacji.